OBSESİF-KOMPÜLSİF BOZUKLUK

 

OKB Nedir ?

Takıntılı düşünce, inanç ve dürtülere obsesyon, tekrar edici davranış ve aşırı zihinsel uğraşlara kompulsiyon denir. OKB obsesyon ve kompülsiyonlarla giden psikolojik bir sorundur. OKB sorunu yaşayan kişi obsesyonun mantıkdışı olduğunu bilir fakat ilgisiz kalamaz, bu yüzden yoğun kaygı ve huzursuzluk yaşar. Bu sıkıntıyı azaltmak için kompülsif davranışlara başvurur. Genel toplumda görülme oranı %2-3 civarıdır. Başlangıç yaşı ergenlik ve genç yetişkinlik dönemidir.

 

OKB Belirtileri

Belirtiler kişiye ve topluma göre farklılık gösterse de genel olarak görülen belirtiler şunlardır;

• Bulaşma Obsesyonu ve Temizlik Kompülsiyonu
• Şüphe obsesyonu ve kontrol kompülsiyonu
• Cinsel içerikli obsesyonlar
• Dini içerikli obsesyonlar
• Simetri obsesyon ve kompülsiyonları
• Dokunma kompülsiyonları
• Sayma kompülsiyonları
• Biriktirme ve saklama kompülsiyonları
• Batıl inançlar, uğurlu, uğursuz sayılar ve renkler.

 

Elbette bu OKB belirtileri herkeste olabilir ve her belirti OKB hastalığı demek değildir. Kişinin yaşadığı sorunlar özel, iş veya sosyal hayatında ciddi anlamda işlevselliğini bozuyorsa bunlardan dolayı kişilerarası ilişki sorunu yaşıyorsa profesyonel bir desteğe ihtiyaç duyar.

 

OKB Neden Olur?

OKB nedenleri ile ilgili çalışmalar devam etmekle birlikte, bilimsel yayınlarda bazı sebepler öne çıkmaktadır.

Genetik : 1. Derece akrabasında OKB olanların bu hastalığa yatkınlığı daha fazladır.

Beyin İşlevlerinde Değişiklik : Özellikle seratonin metabolizması ile ilgili sorunlar yatkınlığı artırıyor.

Travmalar : Özellikle çocukluk çağı travmaları

Kişilik Özellikleri : Mükemmeliyetçi, ayrıntıcı kişilik örüntüleri

 

OKB Testi

En sık kullanılan OKB testi Maudsley Obsesif-Kompülsif Belirti Ölçeğidir. 37 sorudan oluşan bu testte belirtinin olması 1 olmaması 0 olarak puanlanır. Birçok psikolojik testte olduğu gibi OKB testi de tanı koydurmaz ama kendinizi değerlendirme adına bir fikir verebilir. Eğer Maudsley Obsesif-Kompulsif Belirti Ölçeği’nde 18 soru ve daha fazlasına evet diye yanıt verdiyseniz, OKB olma ihtimaliniz yüksek olup psikiyatri hekimiyle görüşmeniz faydanıza olacaktır.

 

OKB Nasıl Geçer?

Kişinin yaşadığı OKB günlük hayatını olumsuz etkiliyorsa, kişisel sosyal ve iş alanlarında işlevselliğini bozuyorsa profesyonel destek alması önerilir. Kişi yaşadığı obsesyonlara her zaman kompülsif davranışlarla yanıt vermek ister. Fakat bu durum belli bir süreden sonra baş edilemez bir duruma gelebilir. Özellikle zihinsel takıntıları varsa bunları daha fazla düşünerek çözmeye çalışır. Zihinsel aşırı uğraşlar problemi çözmediği gibi, problemin kendisi haline gelebilir. ‘’OKB nasıl geçer?’’ sorusunun cevabı: ‘’profesyonel bir destek ve kişiselleştirilmiş bir tedavi ile geçer.’’ olabilir. OKB sorunu OKB hastalığı boyutlarındaysa tedaviye geciktirmeden başlamak hem kişinin hem de çevresinin hayat kalitesini arttırır.

 

OKB Tedavisi

Obsesif kompülsif bozukluk tedavisinde bilimsel olarak etkili olduğu gösterilmiş iki tedavi yöntemi vardır; ilaç tedavileri ve psikoterapi. Her iki tedavinin birlikte uygulanması başarı şansını arttırmaktadır.

 

OKB İlaçları

Serotonin geri alımını önleyici ilaçlar ve bazen bunlara eklenen antipsikotik ve anksiyolitik(kaygı giderici) ilaçlar. İlaç tedavisi alan her üç kişinin ikisinde yaklaşık 2-3 aylık bir süreçte belirtilerde ciddi azalmalar görülür. Elbette tedavi daha uzun zamanı alabilir. OKB ilaçları hekim kontrolünde düzenli olarak kullanılmalıdır. Tedavinin başlangıcında olduğu gibi, bitişine de hekimle birlikte karar verilmelidir.

 

Psikoterapi

Bilişsel davranışçı terapi OKB tedavisinde ve rahatsızlığın tekrarlamasının önlenmesinde oldukça etkilidir. Psikoterapinin başarısını etkileyen en önemli etken kişinin bu konudaki istekliliği, gönüllülüğü yani motivasyonudur. Davranışçı yöntemlerde hedef kişiyi obsesyonlarla karşılaştırmak, rahatlatıcı davranışlar yapmadan kaygısının sönümlemesini deneyimletmektir. Alıştırma tedavisi diye de geçen bu yöntem öncesinde terapist ile danışan bunu nasıl yapacakları ile ilgili bir işbirliği kurarlar. Bilişsel tekniklerde ise daha çok obsesif düşüncelerle çalışılır. Tehlike, tehdit ve sorumluluk düşüncelerinin ne oranda gerçekçi ve işlevsel olduğu araştırılır. Amaç düşüncenin gerçeğin fotokopisi olmadığını keşfetmektir. BDT nin yeni bir alt ekolu olan Metakognitif terapi de OKB tedavisinde oldukça etkilidir. Bu ekol düşüncenin içeriğini değil, düşünceyle kurulan ilişkiyi, yani düşünceye yanıt vermeyi çalışır. OKB hastalığı sürdüren işlevsiz stratejileri ve üst bilişleri araştırır.

Ankara Papillon Akademi psikiyatri ve psikolojik danışmanlık merkezimizden randevu almak için aşağıdaki butonu tıklayabilirsiniz.

 

İlgili Aramalar :

Ankara Psikolog, Çankaya Psikoterapi, Ankara Klinik Psikolog, Sınav Stresi, Okul Reddi, Psikoterapi, Anksiyete Bozukluğu, Sosyal Fobi, Anksiyete, Kaygı, Psikoterapi